کومولاتور چیست و دلیل استفاده
در خطوط جریان هیدرولیک از مایعات استفاده می شود. این خطوط میتواند برای انتقال نیرو، کنترل بار و یا هر نوع هدایت هیدرولیکی مورد استفاده قرار گیرند. مایع هیدرولیک صرف نظر از نوع آن که می تواند روغن، آب و یا یک مایع دیگر باشد همواره تحت تاثیر نوسانات فشار قرار دارد. مایعات تراکم ناپذیر هستند و این بدان معناست که هر گونه تغییر ناگهانی فشار در مایع درون جریان سیال مستقیما به خط لوله جریان منتقل می شود. این امر البته دو صورت عدم وجود آکومولاتور یا کپسول ازت در خط انتقال هیدرولیک اتفاق می افتد. چرا که آکومولاتور ها تعدیل کننده فشار بوده و با قرار دادن آکومولاتور در خط جریان هیدرولیک این افزایش ناگهانی فشار دمپ می شود. همانطور که قبلا توضیح داده شد نام دیگر آکومولاتور مخزن ازت است.
آکومولاتور هیدرولیک در واقع یک منبع ذخیره فشار می باشد که یک سیال غیر قابل تراکم یا مایع، تحت فشار یک منبع خارجی قرار میگیرد. در آکومولاتور ها این منبع خارجی ایجاد کننده فشار یک فنر، یک وزنه و یا یک گاز فشرده شده یا کمپرس شده می باشد. آکومولاتورها کپسول ازت نیز نامیده می شوند. با توجه به قابلیت تغییر حجم گازها آکومولاتور قابلیت ذخیره سازی و تبدیل گاز به مایع تحت فشار بالا را دارد. آکومولاتور یا کپسول ازت به عنوان ذخیره کننده مایع و جداکننده آن از گاز بوده که از ورود مبرد مایع به کمپرسور جلوگیری کرده و محل نصب آن روی خط مکش بین اوپراتور و نزدیک کمپرسور میباشد
انواع آکومولاتور
انواع مختلفی از آکومولاتور در صنایع مختلف هیدرولیک و پنوماتیک در مسیر حرکت سیال مورد استفاده قرار میگیرند که از آن میان آکومولاتورهای تیوپی، آکومولاتور دیافراگمی و آکومولاتور یا مخزن ازت پیستونی کارایی گسترده تری دارند. آکومولاتورهای تیوپی پرکاربردترین نوع بشمار می روند و در جریان سیال تا فشار 1000 بار نیز مورد استفاده قرار میگیرند و برای ظرفیت سیال از 1 الی 450 لیتر ساخته می شوند. این در حالی است که آکومولاتورهای پیستونی برای ذخیره ظرفیت های بالایی از سیال تا 2500 لیتر ساخته می شوند اما بدلیل وجود اصطکاک معمولا سرعت پاسخگویی پایینی دارند.
مزایای استفاده از آکومولاتور
استفاده از آکومولاتور در مسیر جریان سیال مزایای زیادی دارد که از آن میان می توان به ذخیره انرژی، جبران روغن نشت کرده، جبران تغییرات دمایی، عملیات اضطراری، دمپ کردن افزایش ناگهانی فشار جریان سیال و جلوگیری از صدمه دیدن خط جریان و دمپ کردن ارتعاشات ساختار جریان را نام برد. همچنین استفاده از کپسول ازت در جریان سیال می تواند مزایای جانبی دیگری نیز از قبیل امکان استفاده از پمپ کوچکتر، ایجاد حرارت کمتر، اتصال و نگهداری آسانتر، افزایش طول عمر خطوط جریان سیال، دسترسی و فعال سازی سریع جریان و طول عمر نگهداری بسیار بالا در خطوط جریان سیال اشاره نمود.
ساختار آکومولاتور
همانطور که گفته شد سه نوع آکومولاتور تیوپی، دیافراگمی و کپسول ازت پیستونی کارایی بسیار گسترده ای در صنعت دارند. ساز و کار هر سه نوع کپسول ازت در واقع یکی می باشد و آن ایجاد فشار بر سطح مایع ورودی از جریان سیال توسط یک نیروی مقاوم در دو طرف یک سطح جدا کننده اصل کار آکومولاتور را تشکیل می دهد. در آکومولاتورهای تیوپی این نیروی مقاوم از فشار گاز داخل یک تیوپ یا بلدر ایجام می شود. در آکومولاتورهای دیافراگمی از یک دیافراگم که به شکل یک صفحه لاستیکی است و بین دو قسمت کره ای نصب می شود بوجود می آید و در آکومولاتور پیستونی توسط یک پیستون و حرکت رفت و برگشتی.